Borsa mı, döviz mi, faiz mi, altın mı?
Hangisi?
Şu sıralar cevabı en çok merak edilen soru bu..
En güvenilir yatırım aracı hangisi?
İsterseniz sırasıyla irdeleyelim.
Önce borsadan başlayalım. Türkiye’de bugün eğer kriz konuşulmasaydı borsa, yatırımcıların mutlaka yatırım yapmaları gereken bir piyasa olarak kabul edilebilirdi. Daha çok da enerji sektörü ve gıda sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetleri büyük potansiyel barındırıyordu. Ama bugün başta Amerika ve Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünyada kriz konuşuluyor, kriz dalgasının etki alanı ile ilgili tartışmalar, tahminler yapılıyor. Tam da bu yüzden tüm dünyada borsalar ve tabii İMKB tepetaklak olmuş vaziyette. O yüzden borsaya temkinli yaklaşmak gerekir. Ama tam bu noktada borsaların önemli bir kuralını hatırlatmak isterim. Alımlar, piyasa düşüş eğilimindeyken yapılmalı.
Peki borsalardaki bu dalgalanmalar bir süre daha devam edebilir mi?
Evet düşüşler sürebilir…
Bu durumda alım yapılmalı mı?
Eğer riski seven bir yatırımcı sözkonusu ile yapılması gereken, bir süre daha düşüşü bekleyip ardından alım yapmak. Yukarıda da belirttiğimiz gibi enerji grubu ve gıda sektörü ile ilgili hisseler her daim önemini koruma potansiyelini taşıdığı için bu hisselere yatırım yapılabilir. Ama yatırımcılar herhalükarda daha fazla düşüşü göz önüne almalı, absorbe edebileceği bir risk almalı.
Gelelim dövize…
Amerika’da kriz var, ama Dolar yükseliyor… Avrupa ülkelerine kriz dalgası yayılıyor, ama Euro koşuyor. Dolar, 2 liraya doğru, Euro 3 lira sınırına doğru gidiyor.
Ne tuhaf değil mi?
Gerçekten çok tuhaf. Ama madalyonun diğer tarafında görünen tablo şu. Amerika, hala dünyanın en güçlü ülkesi, en büyük ekonomisine sahip. Avrupa ülkeleri denildi mi akla Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya geliyor. Ama İtalya da şu anda borç krizi ile sarsılıyor. Avrupa’nın diğer çok önemli ülkesi Fransa tetikte bekliyor. Ama sonuçta dünya kamuoyunun, yatırımcıların kanaati şu… Amerika da Avrupa da bir yolunu bulur, krizi atlatır. Çin ve benzeri ülkelerin Dolar talebi de bir şekilde sürdüğü için döviz yükselişi devam ediyor…
Burada önemli nokta şu. Gerek Amerika gerekse Avrupa ülkeleri bir süre sonra krizin sarsıntılarını azaltacak önlemler almaz ve işler daha kötüye giderse tablo tersine döner.
Peki döviz alınır mı?
Ben öteden beri TL’ciyim. Kriz dönemlerinde büyük yükselişler gösterse de döviz, uzun vadede kazandıran bir enstrüman değil, Aslında döviz bir yatırım aracı da değil. Amerikan Doları’na yatırılan her bir lira, Amerikan ekonomisini bedava finanse etmek anlamına geliyor. Euro’ya yatırılan para, Avrupa ülkelerinin finansmanına yatırılmış oluyor.
Sonuçta döviz yatırımı yapmanızı önermem. Ama ille de dövizim de olsun diyorsanız sadece Dolar, sadece Euro değil, bir sepet oluşturun derim.
Bir başka önemli yatırım aracı faiz.
Şu anda faiz oranları çok cazip olmasa da alternatif yatırım araçlarının durumu göz önüne alındığında önemli bir yatırım aracı olarak karşımıza çıkıyor. Mevduat faizi, yüksek montanlı rakamlar için pazarlıkla daha yukarı bir seviyeye çıkarılabiliyor.
Repo, likidite avantajı nedeniyle kriz dönemlerinin önemli bir alanı olarak dikkat çekiyor. Hazine bonosu, devlet tahvili ile sabit getirili bu kağıtlardan oluşan B tipi yatırım fonu da yine yatırımcıların dikkat etmesi gereken enstrümanlar arasında yeralıyor, Dolayısıyla bu dönemlerde faize dayalı enstrümanlar önemli bir yatırım aracı olarak değerlendirilebilir.
Ve son dönemlerin tekrar popüler yatırım aracı haline gelen altın…
Bin 800 dolar sınırını test eden altının ons fiyatı ile ilgili çok yok tahminler, değerlendirmeler yapılıyor. Tarihinin en önemli çıkışlarını yaşayan altının yakın gelecekte 2000 dolar, uzun vadede ise 5000 dolar sınırını göreceğine ilişkin tahminler yapılıyor.
Peki gerçekten altın, 5000 dolara yükselir mi?
Şimdilik zor. 2000 Dolar sınırı ise çok uzak bir ihtimal değil.
Daha yukarıya çıkar mı?
Eğer Amerika ve Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya önlem almazlarsa, eğer kriz daha da derinleşirse altın, 2000 dolar sınırını aşar. Ortadoğu’da, Körfez’de savaş ortamının güçlenmesi altını daha da yukarıya taşır.
Tüm dünyada altına yönelik büyük bir talep var. Çünkü altın, ekonomik ve siyasi kriz dönemlerinin, savaş atmosferinin, kaos ortamının en güvenilir limanı. Altın, likiditesi en yüksek yatırım aracı. Dünyanın her yerinde ve her zaman nakde dönüştürülebilen neredeyse tek yatırım aracı. O yüzden büyük rağbet görüyor altın.
Bu durumda altın alınabilir mi?
Evet bu ortamda portföyde mutlaka bulundurulması gereken yatırım araçlarından biri altın olmalı. Ama bu noktada dikkat edilmesi gereken birkaç husus var. Birincisi, altın mutlaka külçe cinsinden olmalı. Yani bilezik, yüzük gibi işçiliği gerektiren değil, külçe olarak alınmalı. Altına dayalı fonların da bu noktada mutlaka göz önünde bulundurulması gerekiyor.
Sonuç:
Eğer riski seven bir yatırımcı iseniz portföyünüzün bir bölümünü borsa (enerji ve gıda hisseleri), ille de dövizim olsun diyorsanız portföyünüzün bir bölümünü döviz (Amerikan Doları ve Euro), bir bölümünü gecelik repo (ya da B tipi fonlar-Hazine bonosu ve Devlet tahvili) ve mutlaka bir bölümünü altına ayırın.
Eğer riski sevmeyen bir yatırımcı iseniz bu durumda fonlarınızın büyük bölümünü TL cinsinden enstrümanlara, faize ve külçe altına ayırın.
Dünya ekonomisi ne yazıkki belirsiz ve kaotik bir sürece doğru ilerliyor. Eğer Hükümet, gerekli önlemleri alırsa Türkiye bu süreci en az hasarla atlatır.
Ve son bir söz… Harcamalarınızı tümüyle kısmayın, ama lüks, tantana ve israftan kesinlikle uzak durun, gereksiz harcamalardan sakının.
Dr. Kazım KILINÇ
