İSTANBUL (AA) – Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Yusuf Kıraç, "Küresel uzay ekonomisindeki hızlı büyüme yeni bir ekonomik düzeni şekillendiriyor, düşen fırlatma maliyetleri, artan ticari faaliyetler ve yapay zeka destekli uzay teknolojileri sektörü dönüştürüyor." dedi.
Anadolu Ajansının Global İletişim Ortağı olduğu girişimcilik zirvesi Take Off İstanbul 2025, Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3 Vakfı), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi öncülüğünde İstanbul Fuar Merkezi'nde sürüyor.
Bu yıl 8'inci kez kapılarını açan zirve, 40 ülkeden 500'ü aşkın girişim ve 250'den fazla yatırımcıyı bir araya getiriyor.
Zirvenin ilk gününde düzenlenen "Uzaydan Ekonomiye Uzanan Stratejik Atılım" panelinde konuşan Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Yusuf Kıraç, uzay rekabetinin başlangıcından bugüne geçirdiği evrimi anlatarak, "20. yüzyılda devletler arasındaki rekabetle başlayan uzay yarışı, artık özel sektörün sürüklediği dev bir ekonomik ekosisteme dönüştü." dedi.
Kıraç, OECD verilerine göre kritik uzay altyapılarının yarısından fazlasının (ulaşım, telekomünikasyon, enerji, gıda arz güvenliği, finans ve acil durum yönetimi) uzay tabanlı sistemlere dayandığını söyledi. Kıraç, "Buraya bir jammer koysam, telefonunuz anında kesilir. Çünkü tüm zamanlama ve iletişim altyapısı GNSS ve uydu bağlantılarından besleniyor." diye konuştu.
Kıraç, "Uydu fırlatma maliyetlerinin 1980'lerde kilogram başına 100 bin dolar seviyesindeyken günümüzde 5 bin dolara kadar düşmesi, uzay ekonomisindeki büyümeyi hızlandıran en kritik gelişmeler arasında gösteriliyor. Bu maliyet avantajının doğal bir sonucu olarak, uzaya gönderilen uydu sayısı son yıllarda görülmemiş ölçüde artış kaydetti." ifadesini kullandı.
"2000-2020 döneminde toplamda yaklaşık 4 bin nesne fırlatılırken, sadece son 3 yılda bunun iki katından fazlası, yani yaklaşık 8 bin uydu yörüngeye yerleştirildi. Bu yıl 4 binden fazla yeni uydunun fırlatılması bekleniyor, önümüzdeki yıllarda ise yıllık sayının 10 binin üzerine çıkacağı öngörülüyor." diyen Kıraç, "5-9 Mayıs 2026'da Uluslararası Uzay Kongresi'ni düzenliyoruz. İlk kez girişimcilere ücretsiz alan sağlayacağız. 10 binden fazla profesyonelin, üreticilerin ve akademisyenlerin katılması bekleniyor. Startupların küresel ekosistemle buluşması için büyük bir fırsat olacak." diye konuştu.
– Türkiye, girişimcilik ekosistemi açısından güçlü bir potansiyel sunuyor
"Küresel Yatırımın Rotası: İnovasyonun Yeni Dalgası Nereden Yükseliyor?" oturumunda konuşan Arya Yatırım Platformu ve Fark Labs'in kurucusu Ahu Serter, Türkiye'nin girişimcilik ekosistemi açısından güçlü bir potansiyel sunduğunu belirterek, yatırım portföylerinin önemli bir bölümünü Türkiye'ye kaydırdıklarını söyledi.
"Türkiye yeni bir girişim kurmak için çok güzel bir yer." diyen Serter, şirketlerin teknolojiyi nasıl kullanarak dönüşebileceğine odaklandıklarını ifade etti.
Plug and Play Teknoloji Merkezi'nin kurucusu Saeed Amidi ise Türkiye'ye olan ilgisini vurgulayarak, ülkedeki teknoloji topluluğunun dinamizmine dikkati çekti. Amidi, girişimcilik yolculuğunun 19 yaşında zorunluluktan başladığını dile getirerek, bugün halen yönettiği ilk şirketinin 1 milyar dolar ciro ve 100 milyon dolar FAVÖK seviyesine ulaştığını söyledi.
Plug and Play'in doğuş hikayesine değinen Amidi, Stanford yakınlarındaki küçük bir binayı kiraya vermeleriyle başlayan sürecin PayPal ve Google gibi şirketlere ev sahipliği yapması sayesinde bir yatırım modeline dönüştüğünü belirterek, "Bu küçük bina Google ve PayPal gibi şirketlere ev sahipliği yapabildiyse, büyük bir bina neler yapabilir?" sözleriyle o dönemdeki vizyon değişimini anlattı.
Amidi, "Önceleri şöyle düşünürdüm: Silikon Vadisi'nde ne oluyorsa, bunun Almanya'da, Japonya'da ve Türkiye'de de olacağını görmek istiyorum. ABD'yi takip edecek teknolojilere yatırım yapardım ancak artık bu çok daha hızlı gerçekleşiyor. Şimdi ise dünya, yapay zekanın ve benim 'uygulamalı yapay zeka' dediğim alanın dünyası. Büyük dil modellerinde Gemini veya OpenAI ile rekabet edemezsiniz fakat belirli dikey sektörlerde uygulamalı yapay zeka bambaşka bir alan. Bana göre bu sadece başlangıç ve gelecek olağanüstü parlak." diye konuştu.
Amidi, küresel ölçekte "600 yapay zeka yatırımı" yaptıklarını ve Türkiye'de de bu alanda büyümeye devam edeceklerini kaydetti.

