
MOSKOVA (AA) – Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili Fuat Oktay, Rusya'nın Ukrayna'da Paskalya Bayramı dolayısıyla ilan ettiği geçici ateşkesin barış çabalarına mutlaka pozitif katkısı olacağını ancak iki taraf arasında kalıcı barışın sağlanması gerektiğini söyledi.
Oktay, beraberindeki milletvekili heyeti ile resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Rusya'nın başkenti Moskova'da, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
TBMM Dışişleri Komisyonu olarak Moskova'da bulunduklarını belirten Oktay, Türkiye'nin hem kendi bölgesinde hem de uluslararası boyutta yürüttüğü faaliyetlerinin yanı sıra Rusya ile birçok konuda sıkı işbirliğine sahip olduğunu hatırlattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin nezdinde ilişkilerin yanı sıra ilgili kurumların da ilişkilerinin iyi şekilde sürdüğünü aktaran Oktay, parlamentolar arasında bu ilişkileri geliştirmek ve Türkiye'nin tezlerini anlatmak istediklerini vurguladı.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve ateşkes anlaşması çabalarının gündemde olduğunu anımsatan Oktay, bu konuda da parlamentoların yapabileceği katkıları ele alacaklarını ve yeni gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunacaklarını dile getirdi.
Rusya'nın da Suriye'de yer aldığını ve yeni yönetim döneminde de hala orada iki üssü bulunduğunu ifade eden Oktay, Moskova'nın yeni yönetim ile ilk haftadan itibaren iletişime geçtiğini ve işbirliğini sağladığını söyledi.
Suriye meselesiyle ilgili olarak da parlamenter diplomasisini kullanmak istediklerini dile getiren Oktay, "Dolayısıyla o bölgede de yine istikrarın sağlanması, kapsayıcı bir yönetimin belirlenmesi, bir an önce bölgenin yeniden inşası, terörden arındırılması da dahil bütün bu konularla yine Rusya'yla da son derece yakın işbirliğimiz devam ediyor." diye konuştu.
Oktay, bütün bu hususlarda Rusya Parlamentosunun hem üst kanadı hem alt kanadında muhataplarıyla görüşmeler yapacaklarını bildirdi.
-"Esas olan kalıcı barış"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da Paskalya Bayramı dolayısıyla ilan ettiği geçici ateşkes hakkında değerlendirmelerde bulunan Fuat Oktay, "Tabii her türlü ateşkes ilanının barış çabalarına mutlak şekilde pozitif katkısı olacaktır. Ümit ediyoruz, bu geçici olmasın. Bir günlük, iki günlük bir barış veya ateşkes anlaşması şeklinde olmasın. Esas olan kalıcı barış." dedi.
Söz konusu ateşkesin bir "başlangıç" olması temennisinde bulunan Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ümit ediyoruz, onun da ötesinde kalıcı bir barış anlaşmasına bir an önce ulaşılır. Çünkü bizim buna ihtiyacımız var. Bölge ülkeler olarak buna ihtiyacımız var. Artık bütün bölge ülkeleri yoruldu, yani savaşmaktan yoruldu, krizlerden yoruldu, öngörülemez bir bölgede bulunmaktan yoruldu. Dolayısıyla Türkiye olarak da biz bu tür barış görüşmeleri, bölgedeki gerginliğin, savaşların ve çatışmaların azaltılmasıyla ilgili elimizden gelen her türlü katkıyı dün verdiğimiz gibi bugün de vermeye çalışıyoruz."
Rusya ile Ukrayna arasında barış görüşmelerine Türkiye'nin ev sahipliği yapabileceğini bildiren Oktay, Türkiye'nin bu konuda en istikrarlı, en ilkeli ülkelerden birisi olduğunun altını çizdi.
Oktay, Türkiye'nin kendi çıkarlarını değil, bölgenin çıkarlarını düşündüğüne işaret ederek, "Kalıcı bir barışa yönelik herkesin üzerinde hem fikir kalabileceği, aynı masada tüm tarafların toplanacağı ve herkesin ortak menfaati çerçevesinde sadece bir tarafın kazanacağı değil de ortak menfaat noktasında bir kalıcı bir barışın sağlanmasıyla alakalı Türkiye'nin tezleri ve ilkesel yaklaşımı bu boyuttaydı. Bu devam ediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Ankara'nın bu yöndeki mesajlarını iletmeye devam edeceklerini belirten Oktay, askeri alandan ziyade çözümün barış masasında olduğuna inandıklarını dile getirdi.
-"Türkiye’nin devreye girmesiyle tahıl konusunda kıtlık engellendi"
Fuat Oktay, Karadeniz Tahıl Anlaşması konusunda Türkiye'nin dün olduğu gibi bugün de çaba gösterdiğini vurgulayarak, önceki tahıl anlaşmasında da Türkiye'nin ilkesel davrandığına dikkati çekti.
Türkiye'nin devreye girmesiyle dünyada tahıl konusunda kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya kalan ülkelerin bu sorundan kurtulduğunu hatırlatan Oktay, uygulamalardan kaynaklanan sorunlar nedeniyle anlaşmanın sonlandığını anlattı.
Rusya'nın tahıl ihracatının anlaşmada olduğu gibi gerçekleşmediğini, Rusya'nın SWIFT sistemine dahil edilmediğini, gönderilen tahılın çoğunun yine Avrupa Birliği ülkeleri gibi gelişmiş ülkelere gittiğini aktaran Oktay, "Tahılın geri kalmış Afrika ülkelerine gitmesi daha çok arzu ediliyordu. Rusya'nın bugün benzer bir şartı var. Dolayısıyla burada Türkiye olarak biz üzerimize düşen her türlü yine katkıyı sağlamaya, vermeye devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Oktay, BM ve ilgili taraflarla çalışmaya devam edeceklerini bildirerek, Türkiye'nin hem Rusya hem de Ukrayna ile liderler seviyesinde hem de ilgili kurumlar ve bakanlıklar seviyesinde güven esasına dayalı iletişimini açık tutan güvenilir ve sayısı çok az ülkelerden biri olduğunun altını çizdi.
-"Türkiye-Rusya ilişkileri hiç olmadığı kadar iyi"
Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerin hiç olmadığı kadar iyi olduğuna dikkat çeken Oktay, Rusya ile olan ilişkilerin örnek bir nitelik taşıdığını aktardı.
İlişkilerde sorunlu olan bir çok ülkeye, Rusya-Türkiye ilişkilerini örnek verdiklerini anlatan Oktay, "Bir konuda hemfikir olmayabiliriz ama bu ikili ilişkilerin geliştirilmemesi anlamına gelmiyor. Dolayısıyla hemfikir olduğumuz konular vardır. Bunları belirleriz. Bunlar üzerine çalışırız." dedi.
Oktay, Türkiye'nin en büyük ticaret ortaklarından birisinin Rusya olduğuna değinerek, "Rusya ile ilişkilerin gelişmemesi" diye bir şeyin söz konusu olamayacağını vurguladı.
Türkiye'nin hem Rusya hem de Ukrayna ile ilişkileri geliştirmesini, yaptırımları bypass etmek için yaptığına yönelik suçlamaları reddeden Oktay, Türkiye’nin asla böyle bir yola tenezzül etmeyeceğini ve kartlarını açık oynadığını dile getirdi.
Rusya ile ticaret hacminin 50 milyar doların üstüne çıktığını söyleyen Oktay, son dönemde yaptırımlardan kaynaklanan ödemelerle alakalı sorunlar çıktığı için bu rakamın biraz düşüş eğiliminde olduğunu, bunun tekrardan yükseleceğini belirtti.
Oktay, Rusya'daki Türk iş insanları ile bir araya gelerek onların sorunlarını dinleyeceklerini bildirerek, parlamento boyutunda sorunların çözülmesine katkı sağlayacaklarını ifade etti.
Türkiye'ye gelen Rus turist sayısının bu yıl 7 milyonu geçmesini ümit ettiklerini kaydeden Oktay, Rus turistlerin Türkiye'de deniz turizminin yanı sıra kültürel ve inanç turizmine de yöneldiğini sözlerine ekledi.
Öte yandan, Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Tanju Bilgiç tarafından büyükelçilik konutunda verilen akşam yemeğine katılan Oktay ve beraberindeki heyet, burada Rusya Parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması Uluslararası İşler Komitesi Başkanı Leonid Slutskiy ile bir araya geldi.
TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Oktay'a Moskova'daki temasları esnasında, komisyon üyeleri AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız, CHP Düzce Milletvekili Talih Özcan, DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın ve İYİ Parti Muğla Milletvekili Metin Ergun eşlik ediyor.