BAKÜ (AA) – Azerbaycan’ın başkenti Bakü'de, "1. Dünya Savaşı'nda Azerbaycan'da Osmanlı Esirleri" konulu konferans düzenlendi.
Hazar Üniversitesinin ev sahipliğinde gerçekleştirilen etkinlikte, 1. Dünya Savaşı sırasında Bakü yakınlarındaki Nargin Adası'nda Ruslar tarafından esir alınan Osmanlı askerleri ile bu esirlere Azerbaycan halkının gösterdiği insani yardımlar ele alındı.
Konferansın açılışına Türkiye'nin Bakü Büyükelçisi Birol Akgün, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Başkan Yardımcısı Ümit Naci Yorulmaz, Hazar Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Hamlet İsahanlı, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Etkinlik, vatan uğruna hayatını kaybeden şehitler anısına bir dakikalık saygı duruşuyla başladı, daha sonra Türkiye ve Azerbaycan milli marşları okundu.
Büyükelçi Akgün, konferansta yaptığı konuşmada, Azerbaycan halkının Osmanlı esirlerine gösterdiği ilginin iki kardeş halk arasındaki tarihi dayanışmanın en önemli göstergelerinden biri olduğunu vurguladı.
Akgün, "1. Dünya Savaşı'nda Azerbaycan halkı Türk esirlere yardım ederek büyük bir dayanışma sergiledi. Bu geçmiş dayanışma bugün bizlere güç ve cesaret veriyor. Günümüzde devletlerimizin işbirliğine her zamankinden fazla ihtiyaç var. Çevremizde yaşananlar, kardeşlerin birbirine sıkı sıkıya sarılmaktan başka yolu olmadığını gösteriyor. Uluslararası şartlar ve milli menfaatlerimiz bu dayanışmayı zorunlu kılıyor." değerlendirmesinde bulundu.
TİKA Başkan Yardımcısı Yorulmaz ise Hazar Denizi'ndeki Nargin Adası'nda esaretin insanlık dışı boyutlara ulaştığını belirtti.
Yorulmaz, "Bu küçük ada, 1914-1917 yılları arasında Osmanlı askerleri ve sivilleri için adeta bir ölüm kampı olmuştur. Açlık, susuzluk, hastalık ve kötü muamele nedeniyle 65 binin üzerinde insanın yaşamını yitirdiği tahmin ediliyor. Esirlerin bir kısmı kurşuna dizilmiş, bir kısmı da yılan sokmalarından hayatını kaybetmiştir. Ancak bu karanlık tablo içinde bir umut ışığı vardı: Azerbaycan halkı, tüm tehlikelere rağmen bu esirlere yardım eli uzattı." diye konuştu.
Yorulmaz, Azerbaycanlıların Rus makamlarına karşı girişimlerde bulunarak esirlerin hafta sonları evlerde misafir edilmelerini sağladıklarını ve bu yardımların insanlık onurunun korunmasına katkı sağladığını dile getirdi.
Hazar Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı İsahanlı da Azerbaycan halkının esirlere kardeş gibi sahip çıktığını ifade etti.
İsahanlı, "Türk esirlerini yılanlarla dolu Nargin Adası'nda tuttular, halkla temas etmelerini istemediler. Ancak bunda başarılı olamadılar. Azerbaycan halkı bu esirlere yardım etmek için elinden geleni yaptı." dedi.
Hazar Üniversitesi Öğretim Görevlisi, Türkiye Mezunu Akademisyenler ve İş Adamları Platformu Başkanı Doç. Dr. Telman Nusretoğlu ise "Azerbaycan-Türkiye kardeşliğinin zor zamanlarda ortaya çıkan dayanışma ruhunun tarihi derinliğinin anlamak için mutlaka 1. Dünya Savaşı zamanı Azerbaycan halkının seferber olarak Osmanlı esirleri için yardıma koşmasını anlamak gerekiyor. Bu konferans ve proje kapsamında Rusya, Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye arşivleri, dönemin basını taranarak pek çok bilinmeyen husus ortaya çıkarılmıştır." değerlendirmesinde bulundu.
TİKA, Hazar Üniversitesi ve Türkiye Mezunu Akademisyenler ve İş Adamları Platformu tarafından ortaklaşa organize edilen konferans akademik sunumlarla devam etti.
