BİTLİS (AA) – Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Özellikle üreticilerimizin emeğini zayi edecek ya da tüketicilerimizin uygun fiyata ürün almasını engelleyecek bütün hareketlere karşı Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) regülasyon görevini yerine getirecek. Bunu söylemek istiyorum. Özellikle takip ediyoruz. Belli yerlerde hem stok ihtiyacını karşılamak hem de piyasa regülasyonu için TMO bu manada alıma başlayacağını da söylemek istiyorum.” dedi.
Programlara katılmak üzere Bitlis’te gelen Yumaklı, Merkez Ersan Camisi’nde cuma namazı kıldıktan sonra Bitlis Belediyesi’ni ziyaret etti, Belediye Başkanı Nesrullah Tanğlay’dan çalışmalar hakkında bilgi aldı.
AK Parti İl Başkanlığı ile Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nü ziyaret eden Yumaklı, ardından Bitlis Valiliği’ne geçerek Vali Ahmet Karakaya ile görüştü.
Ahlat ilçesine giden Yumaklı, burada traktör kullanarak kuru fasulye hasadı yaptı, yetiştiricilerle bir araya geldi.
Bakan Yumaklı, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Bitlis’teki çiftçi ve üreticilerle bir arada olduklarını söyledi.
Vatandaşların gıda ihtiyacını karşılamak için ülkenin dört bir yanında hasatların yapıldığını, bazı hasatların tamamlandığını, bazılarının da devam ettiğini anlatan Bakan Yumaklı, şöyle konuştu:
“206 çeşit ürün başlığında yüzlerce bitkisel ürün üretimi güzel ülkemizin gıda ihtiyacını karşılıyor. Hatta bunun da ötesinde ihracata çok önemli miktarda da gıda ürünü veriyoruz. Bu ülkenin bereketli topraklarında ülkenin havasını, suyunu ve emeğini kullanarak ürettiğimiz her ürün hem kendi ihtiyacımız için son derece önemli hem de ülkemize döviz kazandırıcı önemli kalemlerden biri. Geçtiğimiz yıl 32,6 milyar dolar gıda ürünü ihraç eden bütün üreticilerimizi, bütün paydaşlarımızı tebrik ediyorum. Onların emekleri hem ülkemizin gıda arz güvenliği hem de ülkemizin döviz ihtiyacı için son derece önemli.”
Bugün Bitlis’te kuru fasulye hasadına katıldıklarını belirten Bakan Yumaklı, “Türk mutfağında kuru fasulye çok önemli ürünlerimizden, kış yemeklerimizden biri. Tabii memleketimizin dört bir tarafında bu ürünün ekimi ve hasadı devam ediyor ama Bitlis’in bu anlamda önemi şöyle, Türkiye’de üretilen kuru fasulyenin yaklaşık yüzde 14’ü Bitlis’te üretiliyor ve bu alanda da ülkemizde 4. sırada. Diğer bir önemi de kuru fasulye tohumu üreticisi olarak da Bitlis birinci sırada yer alıyor. Ülkemizin son 10 yıllık kuru fasulye üretimi 246 bin ton. Geçtiğimiz yıl 279 bin tondu. Allah nasip ederse kuru fasulye üretiminde bu yıl tahminlerimiz 283 bin ton civarında olacağı yönünde.” ifadelerini kullandı.
– “Önümüzdeki 3 yıl için çiftçilerimize hangi ürün için ne destek vereceğimizi açıklamış durumdayız”
Geçen yıl üretim planlaması kapsamında destekleri özellikle üretimi artırmak amacıyla farklılaştırdıklarını anlatan Yumaklı, bu manada da kuru fasulyede geçen yıl dekar başına 732 lira ödenirken bunu yüzde 27 artışla bu yıl 930 liraya çıkardıkları bilgisini verdi.
Yeni desteklerle hem hasat sezonunun hem de üretilen ürünlerin ülkeye katkısının hayırlı olmasını dileyen Yumaklı, “Çiftçilerimize de hem bu yıl için hem de önümüzdeki yıl için bereketli bir sezon diliyorum. Buradan ülkemiz genelindeki bütün kuru fasulye üreticisi çiftçilerimize de bir mesajımız var. Fiyat hareketlerini takip ediyoruz. Özellikle üreticilerimizin emeğini zayi edecek ya da tüketicilerimizin uygun fiyata ürün almasını engelleyecek bütün hareketlere karşı Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) regülasyon görevini yerine getirecek. Bunu söylemek istiyorum. Özellikle takip ediyoruz. Belli yerlerde hem stok ihtiyacını karşılamak hem de piyasa regülasyonu için TMO’nun bu manada alıma başlayacağını söylemek istiyorum. Buradan açıklamış olalım.”
Gelecek yılın Çiftçi Kayıt Sistemi’ne ilişkin başvuruların 31 Aralık 2025’te sona ereceğini dile getiren Yumaklı, “Buradan bütün üreticilerimizin bu süreyi geçirmeden sisteme hangi alanda ne üreteceklerinin beyanını yapmalarını özellikle istirham ediyorum. Önceki dönemler gibi değil artık ne ekeceğimin düşüncesi yok. Önümüzdeki 3 yıl için çiftçilerimize hangi ürün için ne destek vereceğimizi açıklamış durumdayız. Dolayısıyla Çiftçi Kayıt Sistemi’ne başvuruları mutlaka bu tarihe kadar üreticilerimizin, çiftçilerimizin yapmasını istiyoruz.” dedi.
– “Bütün işleri birlikte ve omuz omuza yapmamız gerekir”
Tarım, orman ve su sektörünün stratejik önemini son yıllarda bütün ülkelerin kabul ettiğini vurgulayan Yumaklı, şöyle devam etti:
“Özellikle iklim krizinin de çok yoğun şekilde etkisini gösterdiği bu dönemde içinde bulunduğumuz bu periyotta gıda arz güvenliğini sağlamak bütün ülkeler için kritik bir öneme sahip oldu. Bu yılın temmuz ayı son 55 yılın en sıcak temmuz ayı oldu. Sadece sıcaklıklar değil birbiri peşine takip eden kurak dönemler özellikle iklim değişikliğinin bize yıkıcı etkisini göstermeye başladı. Akdeniz’de, Akdeniz havzasındayız. Kurak bir iklim yapısına sahip olmaya doğru gidiyoruz. Yeni normal dediğimiz artık bundan sonra bizi farklı sınamalarla karşı karşıya bırakacak birçok da meteorolojik olayı yaşıyoruz, yaşamaya da devam edeceğiz. Bu manada özellikle bakanlık olarak kuraklığa dayanıklı tohumlardan başlayarak su ve sulama projelerimize kadar bir dizi tedbirlerimiz de var. Bütün üreticilerimizi risklere karşı koruma adına Bakanlığımızın yaptığı çalışmaları çok yakından takip etmeye davet ediyorum. Bu çok kıymetli. Bütün işleri birlikte ve omuz omuza yapmamız gerekir. Özellikle su verimliliğini buradan tekrar hatırlatmak istiyorum. Bir damlanın bile çok büyük öneminin olduğunun altını tekraren çizerek belirtmek istiyorum.”
Üretim planlamasının önemli olduğunu çünkü suyu merkeze koyduklarını vurgulayan Yumaklı, yeni destekleme ve teşvik modeli ile tarımsal kredileri bunlara yönlendirdiklerini belirtti.
Bitlis’e son 23 yılda yaptıkları yatırımlar ve desteklerin yaklaşık 16 milyar lira olduğunu söyleyen Yumaklı, su ve sulama alanında 66 tesisin hizmete alındığını, bu tesislerle 40 bin dönümlük alanın sulamaya açıldığını ifade etti.
Bitlis’in süt ve besi bölgesi olarak ilan edilen illerden biri olduğunu, bu nedenle mera ıslahlarının çok önemli bir başlık olduğunu anlatan Yumaklı, 182 bin dekarlık alanda mera ıslah çalışmalarını tamamladıklarını, 466 bin dekarlık 4 büyük alanı da büyük ova olarak korumaya aldıklarını dile getirdi.
Kentte bitkisel üretimin, büyük ve küçükbaş hayvan varlığının arttığını belirten Yumaklı, “Bitlis’imiz Türkiye’de arı kovanı varlığı açısından da 5. sırada. Sadece bunlar değil aynı zamanda orman açısından, topraklarımızla fideleri, fidanları ve tohumları buluşturmaya devam ediyoruz. Bu manada da 11 Kasım’da bu duyuruyu, bu çağrıyı yapmış olayım. Türkiye’nin 81 ilinde, bütün ilçelerinde vatandaşlarımızı, Yeşil Vatanımızı yeniden yeşillendirmek ve buna katkıda bulunmak adına 7’den 77’ye herkesi alanlara davet ediyorum.”
IPART ve TKDK hibe destekleri ve teşvikleri için onuncu çağrı ilanını yayınladıklarını bildiren Yumaklı, bu çağrı ilanının bütçesinin 50 milyon avro olduğunu bilgisini paylaştı.
Özellikle 218 milyon lira tutarında 8 su ve sulama projesini Devlet Su İşleri (DSİ) programına aldıklarını belirten Yumaklı, şöyle konuştu:
“60 milyon lira maliyetli merkez ilçesine hizmet verecek Duap Yaylası yeraltı depolaması işini de önümüzdeki ay ihale edeceğiz. 104 milyon lira maliyetli Kömüs Çayı dördüncü kısım ve Güroymak ilçesi Gölbaşı beldesi taşkın koruma projelerinin de ihaleleri yapıldı. Onların da yapımına en kısa zamanda başlayacağız. 335 milyon maliyetli 8 taşkın koruma projesinin ihalesini önümüzdeki ay yapacağız. İnanıyorum ki yaptığımız çalışmalarla Bitlis’imizin tarım, orman ve su sektörleri anlamında gelişmesine katkıda bulunacağız.”
Nemrut Kalderası’nın “milli park” ilan edilmesiyle alakalı sürecin sonuna yaklaşıldığını anlatan Yumaklı, “İnşallah her alanda olduğu gibi bu çok kıymetli ve kadim şehrin turizm açısından da çok farklı bir yere gelmesi için önemli bir yer olduğunu düşündüğümüz Nemrut Kalderası’nın da Bitlis’in turizmine biz Milli Parklar Genel Müdürlüğü bünyesinde Tarım ve Orman Bakanlığı olarak sunmuş olacağız. Şimdiden hayırlı olsun.” ifadelerini kullandı.
Daha sonra Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi programı kapsamında yapımı tamamlanan Canevi Patates İşleme Paketleme ve Depolama Tesisi’nin açılışını gerçekleştiren Yumaklı, üretilen ürünlerin doğru şekilde işlenmesi ve paketlenmesi gerektiğini söyledi.
Bu tür tesislere ihtiyacın olduğunu dile getiren Yumaklı, “Bakanlık olarak üretimi artıracak, üretimimizi katma değerli şekilde pazarlara ulaşmasını sağlayacak her türlü tesise destek veriyoruz. İrili ufaklı hiç fark etmez yeter ki üretimimize katkı da bulunsun. Bu vesileyle başta Bitlis olmak üzere Türkiye’de üreten çaba gösteren emek veren üreticilere ve çiftçilere canı gönülden teşekkür ediyorum. Benzeri tesislerin Bakanlığımızın da destekleriyle artmasını diliyorum. Hayırlı olsun.” dedi.
Dua edilmesinin ardından tesiste incelemelerde bulunan Yumaklı, ilçedeki kuru fasulye işletme tesisini de ziyaret etti.
Yumaklı’ya, Bitlis Valisi Ahmet Karakaya, AK Parti Bitlis Milletvekili Turan Bedirhanoğlu, Bitlis Belediye Başkanı Nesrullah Tanğlay, Bitlis Emniyet Müdürü Koray Şensoy, İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Barış Soyal, kurum amirleri ve partililer eşlik etti.
