ÜSKÜP (AA) – Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te düzenlenen NATO Bölge Müttefikleri Gayriresmi Liderler Toplantısı sona erdi.
Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovaçevski ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in ev sahipliği yaptığı toplantıya, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Karadağ Başbakanı Milojko Spajic ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic katıldı.
Toplantının ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Stoltenberg, Batı Balkanlar'da karşılaştıkları ortak güvenlik zorluklarını görüştükleri, "ilginç bir toplantı" gerçekleştirdiklerini söyledi.
Batı Balkanlar'ın yanı sıra farklı meseleleri de ele aldıklarını aktaran Stoltenberg, "Bu bölge stratejik olarak NATO için önemli ancak endişelenmek için nedenler var. Bosna Hersek'te ayrılıkçı tehditler, Kosova'da kırılgan bir güvenlik durumu, Belgrad ve Priştine arasında duraksamış normalleşme görüyoruz. Üstelik, Rusya gibi otoriter ülkeler siber ve hibrit tehditlerle demokrasilerimizi baltalamaya çalışıyor." diye konuştu.
Batı Balkan turu kapsamında bölgedeki istikrarın, çatışma ve kaos yerine tüm tarafların diyalog ve diplomasiyi seçmesine bağlı olduğunu açıkça ifade ettiğini aktaran Stoltenberg, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ayrılıkçı söylemlere son vermek istikrarı güçlendirecek ve Bosna Hersek'te reformların yapılmasına imkan sağlayacaktır. Belgrad ve Priştine'nin barış ve refaha olan yolculuğunda Avrupa Birliği'nin (AB) kolaylaştırıcılığındaki diyaloğa yeniden dahil olmak önem taşımaktadır. Kosova'da Sırp Belediyeler Birliği kurulmasına yönelik son teklifler ileriye dönük atılmış önemli bir adım olabilir. Çok uzun süredir devam eden bölgesel çatışmaların üstesinden gelmenin zamanıdır."
Kovaçevski de toplantıda siber güvenlik de dahil bölgeyi ilgilendiren zorlukları ele aldıklarını belirterek "Müttefikler, demokrasiler, ilerici liderler olarak yeni bir bölge inşa ediyor ve onu sürekli ilerletiyoruz. Bu, uzun zamandır bir arada yaşamanın, diyalog aracılığıyla anlaşmazlıkların barışçıl çözümünün, reform ve demokrasinin uygulanmasının ve karar vermede kapsayıcılığın örneği olan Kuzey Makedonya için denilebilir." ifadelerini kullandı.
Arnavutluk Başbakanı Rama, NATO'nun Batı Balkanlar ile bir zirve formatı oluşturulması yönündeki önerisinin Stoltenberg tarafından olumlu karşılandığını söyledi.
Kosova'da son dönemde meydana gelen gerilimlere de değinen Rama, Kosova Polisine 24 Eylül'de yapılan saldırının münferit bir olay olmadığını, uyarı olarak değerlendirilmesi gereken trajik ve tekrarlanmaması gereken bir olay olarak nitelendirdi.
Kosova ile Sırbistan arasında "kontrolden çıkmış" sınırın garanti altına alınmasının gerekliliğine işaret eden Rama, NATO'ya ülkesdeki Dıraç şehrinde deniz üssü kurulması için ortak finansmana katılmasını talep ettiklerini hatırlatarak, "Her ne olursa olsun, sadece Arnavutluk için değil NATO için de böyle bir yatırımın stratejik değerini güçlendireceğine inanıyoruz." dedi.
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic de Arnavutluk Başbakanı Rama'nın olası NATO-Batı Balkanlar Zirvesi teklifinin akıllıca olduğunu ve bunu memnuniyetle karşıladıklarını söyleyerek, "Bu ülkelerin, Güneydoğu Avrupa ülkelerinin, hatta belki de başka ülkeleri ama daha da önemlisi Belgrad, Priştine ve Saraybosna'nın bir arada olacağı bir forum hakkındaki teklifin NATO ve Genel Sekreter'in dikkatini hak ettiğine inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Karadağ Başbakanı Spajic ise toplantıda Batı Balkanlar'ın NATO için önemine değindiklerini aktardı.
Karadağ'ın bölgesel işbirliğinin artırılmasına olan güçlü bağlılığına dikkati çeken Spajic, "İstikrarlı ve güvenli bir Batı Balkanlar, ancak güçlü bir Avrupa perspektifi ve ekonomik kalkınma ile mümkündür. Toplantıda, Karadağ'ın 44'üncü hükümetinin hem Karadağ hem de bölge için bu hedefe ulaşması için her şeyi yapacak." dedi.
